معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش از اصلاح آیین‌نامه ارزشیابی کیفی-توصیفی دانش آموزان خبر داد و بر آموزش خانواده‌ها برای پذیرفتن این ارزشیابی تاکید کرد.
به گزارش خبرنگار مرکز ترویج علوم انسانی و به نقل از خبرگزاری پانا: رضوان حکیم‌زاده در خصوص آخرین وضع طرح ارزشیابی کیفی-توصیفی در دوره ابتدایی اظهار داشت: «بر اساس مصوبه ۹۵۳ شورای عالی آموزش و پرورش، آئین‌نامه اجرایی این طرح تا پایان شهریور ۹۸ و برای آخرین‌بار تمدید و معاونت ابتدایی موظف شد که بررسی‌هایی را انجام دهد تا با توجه به این بررسی‌ها بتوانیم اصلاحات لازم را در این آئین‌نامه انجام دهیم و آن را برای تصویب نهایی به شورای عالی آموزش و پرورش برسانیم.»
وی افزود: «ما در معاونت آموزش ابتدایی نمونه پژوهش‌های انجام شده درباره ارزشیابی کیفی ـ توصیفی را تحلیل کردیم و حدود ۱۱۷ مورد پژوهش انجام شده از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۹۶ فراتحلیل شدند. در این پژوهش عملکرد درسی دانش‌آموزان به تفکیک پایه و درس از سال ۹۴ تا ۹۷ را استخراج کردیم و کارگروهی برای بازنگری در اصلاح ارزشیابی کیفی ـ توصیفی متشکل از متخصصان دانشگاهی، متخصصان حوزه سنجش و ارزشیابی و مدیران باتجربه تشکیل شد. نظرات ادارات کل استان‌ها را نیز در رابطه با اصلاحات آئین‌نامه دریافت کردیم.»
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با اشاره به آماده بودن مفاد بازنگری در آئین نامه طرح ارزشیابی کیفی_ توصیفی اعلام کرد: «ان‌شاالله در اولین فرصت این مفاد در شورای عالی آموزش و پرورش بررسی و تصویب می‌شود تا بتوانیم اصلاحات در آئین‌نامه را به مرحله اجرایی برسانیم تا آموزش‌هایی را که به معلمان در رابطه با طرح ارزشیابی کیفی ـ توصیفی می‌دهیم براساس آخرین بازنگری‌ها باشد.»
حکیم‌زاده درباره مواردی که در بازنگری آیین نامه ارزشیابی کیفی- توصیفی انجام شده است،تصریح کرد: «یکی از موارد دارای مشکل این بود که دانش‌آموزان پایه ششم از یک نظام متفاوت ارزشیابی ناگهان وارد نظام نمره‌ای می‌شدند و فاصله این دو نظام متفاوت ارزشیابی برای آنها مشکل‌ساز می‌شد. پیشنهاد ما این بود که با توجه به ماهیت کاربردی برخی از دورس در دوره متوسطه اول مانند کار و فن‌آوری، تفکر و پژوهش و دروسی که این قابلیت را دارند که از طریق نمره ارزشیابی نشوند به شیوه کیفی- توصیفی ارزیابی شوند.»
وی گفت: «نکته مهم دیگر این است که ما بتوانیم برنامه ارزشیابی توصیف_ کیفی را با وضع دانش‌آموزانی که دیرآموزاند یا اختلالات یادگیری دارند تطابق دهیم و در برنامه‌هایمان انعطاف لازم را برای آنها ایجاد کنیم. در اصلاح آیین‌نامه این طرح تلاش کردیم که به شرایط خاص این بچه‌ها نیز توجه خاص شود.»
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرروش در ادامه گفت: «مساله مهم دیگر مربوط به امتحان پایانی پایه ششم است که به صورت محلی و هماهنگ برگزار می‌شود اما با توجه به اینکه ارزشیابی کیفی توصیفی، ارزشیابی فرایند است، امتحانات به شکلی که الان برگزار می‌شود کارایی لازم را ندارد. سعی ما این است که در رابطه با این مساله مهم نیز تصمیم‌گیری نهایی در شورای عالی آموزش و پرورش انجام شود.»
حکیم‌زاده درباره واکنش اولیای دانش‌آموزان به طرح ارزشیابی کیفی_ توصیفی ابراز داشت: «خانواده‌های ما با توجه به اینکه به همان نظام سنتی عادت کردند، تصور می‌کنند که نمره می‌تواند نمایان‌گر بهتری از دانش‌آموز باشد و رقابت و نمره عامل و محرک خوبی برای درس‌خواندن بچه‌ها است؛ در حالی که پژوهش‌های امروز این را تأیید نمی‌کند.»
او همچنین در ادامه گفت: «نظراتی که از خانواده‌ها دریافت کردیم عمدتاً حول این بود که آنها فکر می‌کردند با نمره از وضعیت درسی بچه‌هایشان مطلع می‌شوند. آنها فکر می‌کنند که نمره‌ها می‌توانند رقابت ایجاد کنند و تصورشان این است که اگر ما بچه‌ها را به رقابت با همدیگر وادار کنیم، آنها انگیزه بهتری برای درس‌خواندن پیدا می‌کنند. اما این تلقی بر اساس اصول علم تعلیم و تربیت قابل تأیید نیستند.»
حکیم‌زاده یکی از برنامه‌های معاونت آموزش ابتدایی را ارائه آموزش‌های منظم و لازم برای تغییر نگرش در خانواده‌ها عنوان کرد و گفت :«خانواده‌ها یکی از دست‌اندکاران اصلی در امر آموزش و ذی‌نفع آن هستند که حتماً باید همراهی خانواده‌ها را در همه امور داشته باشیم.»
معاون وزیر آموزش و پرورش با ابراز امیدواری برای اجرای طرح اصلاح شده ارزشیابی کیفی_توصیفی از مهر ۹۸، عنوان کرد: «ارزشیابی‌های پایانی در دوره ششم بر روی نظام آموزشی در دوره ابتدایی، تاثیرات بدی به همراه داشت. خوشبختانه با تصمیم‌های وزیر آموزش و پرورش مبنی بر ممنوعیت برگزاری آزمون‌ها، آزمون‌های تستی، رتبه‌بندی و استفاده از کتب‌های کمک‌آموزشی تا حدود زیادی آسیب‌هایی که برای اجرای ارزشیابی کیفیـتوصیفی در مدارس وجود داشت، رفع شده است. امیدواریم که بتوانیم اصلاح ارزشیابی کیفیـتوصیفی به شکلی باشد که هم اشکالات موجود برطرف شود و این ایده مترقی به شکل صحیح در مدارس اجرا شوند.»
او در خصوص نتایج آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پرلز و برخی نظرات مبنی بر آنکه روش ارزشیابی توصیفی موجب شده است تا دانش‌آموزان بی‌سوادتر شوند، اظهار داشت: «اینکه ما بیاییم نتایج تیمز و پرلز را به مدل ارزشیابی کیفیـتوصیفی ربط بدهیم، با توجه به اینکه متغیرهای متعددی روی بحث آزمون تیمز و پرلز مؤثر هستند، با نگرش و نگاه علمی فاصله دارد.»
او گفت: «در تمام سال‌هایی که ایران در آزمون‌های تیمز و پرلز شرکت می‌کند، نمراتمان کمتر از میانگین بوده است. چه زمانی که ما ارزشیابی کیفی ـ توصیفی داشتیم چه زمانی که ما ارزشیابی کیفی ـ توصیفی نداشتیم، به نمرات ما به بالای میانگین جهانی نرسیده است.»
حکیم‌زاده افزود: نمرات ما در این آزمون‌ها مربوط به دوره ابتدایی و متوسطه است. در دوره متوسطه اول که ما دیگر ارزشیابی کیفی ـ توصیفی نداریم اما شما شاهد هستید که ما همچنان از میانگین جهانی پایین‌تر هستیم. بنابراین ربط دادن آن به ارزشیابی کیفی ـ توصیفی خیلی قابل قبول نیست.»
وی در پایان گفت: « براساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش موظف هستیم با روشی غیر از روش ارزشیابی که معلمان ما دارند یک پایش عملکرد داشته باشیم. این کار قرار بود در سال ۹۴ انجام شود اما به دلیل نبود اعتبار به تعویق افتاده است. البته اینکه بتوانیم با یک روش علمی بررسی کنیم که آیا بچه‌های ما در مهارت‌های اصلی خواندن، نوشتن و حساب‌کردن وضعشان به چه صورت است تکلیفی است که شورای عالی مشخص کرده و جزو اولویت‌های اصلی معاونت آموزش ابتدایی نیز است.»