سخنرانی رئیس ادارۀ تکنولوژی و گروههای آموزشی
سمنان
جناب آقای محسنی: در سال تحصیلی جدید بر اساس سیاستهای دفتر آموزش متوسطه قرار شد که هر گروه بر حسب توانمندیهای خود برنامهریزی کند و اداره تکنولوژی براساس شیوه نامهای که برای آن تنظیم شده سرگروههای استانی موظف شدهاند که برای خود برنامه عملیاتی تدوین کنند و آن را برای ادارۀ کل ارسال نمایند تا برنامههای بهتر و مفیدتری برای سال تحصیلی ایجاد گردد.
چهار محور برنامه عبارتند از:
۱)نظارت و راهنمایی آموزشی با رویکرد بالینی
۲)اشاعه و راهنمای اجرای برنامه درسی و ارزیابی سوالات و نتایج امتحان نهایی و نقد و بررسی کتب درسی
۳)مشارکت در آموزش و توانمند سازی دبیران
۴)توجه به اصول حاکم بر قواعد یاددهی و یادگیری برنامه درس ملی
ما هریک از این برنامهها را برای مدارس درنظر گرفتیم و جهت اجرای آن در ساعات درسی، زمانی را مشخص کردیم. همانطور که مستحضر هستید نهصد و چهاردهمین جلسۀ شورای عالی آموزش و پرورش دو راهبرد اصلی را برای گروههای آموزشی لحاظ کرده است:
الف)توانمندسازی و توسعه حرفهای معلمان
ب)نظارت بر عملکرد حرفهای معلمان
ما نیز در تلاشیم که با توجه به شرایط و امکانات خود به این دو محور توجه کافی داشته باشیم. در همین راستا یکی از اقداماتی که ما اجرا کردهایم برگزاری یک دورۀ ضمن خدمت ۲۴ ساعته از مهرماه تا اسفند بود.
این دوره که «پایگاههای کیفیت بخشی» نام دارد، به نوعی پاتوقهای علمی میباشند که به طور اختصاصی برای هر رشته تشکیل میشود. پایگاه کیفیت بخشی در سالهای گذشته با مدیریت سرگروههای درسی برگزار میشد ولی در سال ۹۸-۹۷ موفق به تشکیل ۱۲۷ کارگاه کیفیت بخشی در سطح استان شدیم.
طبق گزارشهای اعلام شده بیش از ۹۴۰۰۰ نفر از همکاران در این کارگاه شرکت کردهاند. استقبال شرکت کنندگان، ما را به این نتیجه میرساند که رویکرد همکاران نسبت به کارگاههای کیفیت بخشی رویکرد مثبتی است. برنامه مشترکی که با مرکز ترویج علوم انسانی داشتهایم نیز از جمله برنامههای ما برای توسعه شایستگی حرفهای معلمان بوده است و من فکر میکنم استقبال همکاران از این برنامه، نشانگر علاقهمندی معلمان و مدیران استان سمنان خواهد بود.
ما چند برنامه اساسی و کلی را که ذیل برنامه درس ملی میگنجد، پی گرفتهایم. از آن جمله میتوان به درس پژوهی و سنجش ارزشیابی اشاره کرد.
ما قصد داریم ۵مرحله را عملیاتی کنیم:
اول اینکه رابطین شهرستان و مناطق ا انتخاب میکنیم سپس رابطین شهرستان و مناطق و سرگروههای استانی را برای آموزش به شهر خود دعوت میکنیم. چند جلسه آموزشهای لازم را ارائه میدهند و پس از آن مدیر و معلم آنچه آموختهاند را در مدارس خود پیادهسازی و اجرا مینمایند.
هر سال دو مدرسه در متوسطه اول دخترانه و پسرانه، دو مدرسه هم در متوسطه دوم_ دخترانه و پسرانه_ انتخاب میکنیم و فرایند نظارت، درس پژوهی و سنجش را برای روی این مدارس اجرایی میکنیم و پس از اجرا گزارش فعالیت را از آنها دریافت میکنیم و در ۴۵ روز دوم سرگروههای آموزشی موظفاند که نتایج به دست آمده را تحلیل کنند و اطلاع دهند که فرایندهای انجام شده در مدارس چه تغییری را در مدارس ایجاد کرده و تا چه اندازه به رشد آموزشی مدرسه کمک کرده است.
سخنرانی مسئول دبیرخانه مدیران کل کشور
جناب آقای علی دارابیان: پیش از هرچیز لازم است که از حضور مرکز ترویج علوم انسانی در اداره کل آموزش و پرورش استان سمنان تشکر و قدردانی کنم. در بحث اهمیت علوم انسانی در کشور و آموزش و پرورش حرفهای بسیاری وجود دارد که دوستان عزیز خود متخصص در این امر میباشند و بنده درجمع بزرگان صلاح نمیبینم که صحبت کنم. در سند تحول بنیادین و در اسناد بالادستی به اهمیت علوم انسانی و کیفیت بخشی به این رشته تأکید بسیار شده است.
برهمین مبنا استان سمنان رشته علوم انسانی را به ویژه در مدارس خاص به عنوان یک برنامه اصلی در صدر کارهای خود قرار داده است. بیش از ۹۰ درصد مدارس ما از سمپاد گرفته تا شاهد، رشته علوم انسانی را ارائه میدهند. علی رغم کمبود نیروی انسانی در استان ما زیرساختهای لازم برای ارائه و آموزش علوم انسانی فراهم آمده است.
به لطف خدا دانشآموزان ما نیز بهترین رتبهها را در سطح کشور به دست آوردهاند و هنوز جای کار بسیاری در این خصوص وجود دارد. از ظرفیت و پتانسیل مرکز ترویج علوم انسانی از دو جهت میتوان استفاده کرد:
نخست روشهای نوین تدریس در دورس تخصصی علوم انسانی و برگزاری کارگاهها و همایشهای علوم انسانی است که همکاران و معلمان ما در این زمینه مشتاق و علاقهمند هستند و ظرفیت بسیاری در این زمینه وجود دارد.
دوم ارتقای کیفیت آموزش است که هر مرجع و نهادی به این امر بپردازد مورد نیاز ما است. دبیرخانه رسالت و مأموریت موضوعات اصلی در مدیریت کشوری را عهدهدار است. ما یک برنامۀ عملیاتی را با هماهنگی وزارتخانه در استان تدوین میکنیم کلیه مدارس کشور براساس این برنامه عملیاتی، برای یک سال آینده خود برنامهریزی میکنند.
من اضافه کنم که مقام معظم کشوری نیز اضهار داشتهاند که باید آنچه مفید و کارساز است را از کشورهای غربی وام گرفت و آنچه ناکارآمد است را دوربیاندازیم. فی المثل در کشور آمریکا_ باوجود آنکه کشور جهانخواری است_ ولی به لحاظ مدیریتی پیشرو است. در این کشور اعم مدیران از رشته علوم انسانی هستند و متخصصین از کشورهای دیگر برای مناصب دیگری جذب میشوند.
در خصوص انتشارات مشاوران آموزش لازم به ذکر است که سال گذشته، خیری پیدا شد که بیش از ۱۵۰۰ جلد کتاب مشاوران آموزش برای مدارس محروم سمنان خریداری کرد. معلمان ما پس از استفاده از کتابهای کمک آموزشی مشاوران آموزش رضایت خود را اعلام کردند و خود من نیز با نگاهی که به این کتابها داشتم، کیفیت آنها را مطلوب ارزیابی کردم.
امیدوارم که ما نیز به کمک مرکز ترویج علوم انسانی بتوانیم به کیفیت بخشی آموزش علوم انسانی در استان و جامعه کمک نماییم سپس بتوانیم به مدیریت کشوری که متولی آن استان سمنان است دست یابیم.
در پایان عرایضم مجددا از مجموعه بزرگ و توانمند مرکز ترویج علوم انسانی سپاسگزاری میکنم همچنین از همکاران خوبمان که در این ساعت از روز وقت خود را در اختیار ما گذاشتند تشکر میکنم و مقدمشان را گرامی میدارم.
سخنرانی مدیر انتشارات مشاوران آموزش
جناب آقای وحید تمنا: خدمت همکاران عزیز سلام عرض میکنم. من بهتر میدانم که قبل از شروع عرایضم تعجب خود را ابراز کنم؛ ما در شهرهای مختلفی که تا به امروز سفر کرده و همایش برگزار نمودهایم شهری را شبیه به سمنان ندیدهام. شهری مشتاق برای یادگیری و رشد هرچه بیشتر! بیشک این شور و اشتیاق معنادار است. در سمنان دیواری شکسته شده که ما در شهر تهران تنها توانستهایم منطقه به منطقه آن را بشکنیم و در برخی از مناطق هم هنوز نتوانسته ایم؛ و آن دیواری نیست جز دیوار آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی.
من جا دارد که همینجا از آقای محسنی و آقای دارابیان تشکر و قدردانی کنم که بستر مناسبی را جهت برگزاری این همایش فراهم نمودید. به ویژه اینکه هردو عزیز دانشآموختۀ علوم انسانی هستید، ما را دلگرمتر میکند. من در این گردهمایی میخواهم کاربردی به علوم انسانی بنگرم و از این منظر به گفتوگو بپردازم. حرفه و تخصص ما علوم انسانی است و به علوم انسانی به عنوان یک رشتۀ کاملا علمی توجه میکنیم. ما در مشاوران آموزش اقداماتی را رقم زدهایم که انجام آنها وظیفه دولت است.
مرکز ترویج علوم انسانی هم در خصوص کیفیت بخشی به علوم انسانی دو مجله به نامهای «پیام آموزش» و «پیام مشاور» به چاپ رسانده که در آینده ویژه نامۀ سمنان آن تهیه و تنظیم میشود و در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد.
در انتشارات مشاوران آموزش شش سال متمادی است که برای دانشآموزان انسانی برنامه مطالعاتی تهیه کرده و در مدارس توزیع میکنیم. یکی از لذتهای من این است که از مدارس تجربی یا ریاضی با من تماس بگیرند و از من بخواهند که برنامه مطالعاتی برای رشته آنها ارسال کنم و بنده در پاسخ بگویم: «ما اختصاصی برای رشته علوم انسانی کار میکنیم و برنامه مطالعاتی برای رشته ریاضی و تجربی نداریم.» چرا از چنین اتفاقی لذت میبرم؟ چون همه نشرها بیش از آنکه به علوم انسانی توجه داشته باشند به ریاضی و تجربی نظر دارند ولی ما به طور اختصاصی به علوم انسانی میپردازیم.
یکی از اقدامات ما در راستای ارتقای آموزش در علوم انسانی این است که در سال جاری به طور ویژه به درس ریاضی پرداختهایم. قصد داریم امسال به کمک شما معلمان باتجربه دیوار درس ریاضی را فرو بریزیم. من زمانیکه فعالیت در این حوزه را شروع کردم (سال۱۳۷۳) پذیرفته شدگان کنکور انسانی، به طورمیانگین ریاضی را ۸-% زده بودند. چند سال بعد میانگین درصد ریاضی به صفر درصد رسید و حالا میانگین درصد این درس در کنکور به حدود ۷% رسیده است. درسالهای آتی این درصد رشد بیشتری خواهد داشت.
از دیگر اقدامات ما آگاهی سازی در خصوص رشتههای مختلف علوم انسانی است. ما برآنیم که به دانشآموزان و خانوادههای آنها کمک کنیم که علوم انسانی را بیشتر بشناسند و با آینده این رشته آشنا شوند. درهمین راستا کتابچهای تهیه کردهایم که به دانشآموزان نهمی در انتخاب رشته کمک کند.
در حال حاضر ما میتوانیم با قاطعیت به دانشآموزان و فرزندان خود بگوییم که برای رشته انسانی بیشتر از رشته ریاضی فرصتهای شغلی وجود دارد. کسانیکه مدیریت، حسابداری، روانشناسی، مشاوره و… میخوانند درصورتیکه در زمان تحصیل عملکرد خوبی داشته باشند، پس از فارغ التحصیلی فرصتهای کاری خوبی خواهند داشت. شما کدام حسابدار را میشناسید که بیکار باشد؟ بسیاری از رشتههای علوم انسانی بیش از رشتههای مهندسی امکان اشتغال دارند.
در پایان دوباره از جناب آقای محسنی و دارابیان تشکر ویژه میکنم. امیدارم که مؤثر باشیم.
سخنرانی مدیر مرکز ترویج علوم انسانی
جناب آقای مجید بهنام: سلام. من انتظار این جمعیت و این استقبال پرشور و بینظیر را نداشتم. ما تا به امروز در۱۵ الی ۱۶ شهر همایش و نشست برگزار کردهایم ولی در هیچ شهری همچون سمنان، شوقِ دانستن را در نگاه و عمل معلمان ندیدهبودم. من به نوبۀ خود افتخار میکنم که پا به شهری گذاشتهایم که بالاترین آمار تحصیلات عالی را به خود اختصاص داده است.
نمیخواهم وقت ارزشند دوستان را بگیرم پس کوتاه عرض میکنم که برای آشنایی بیشتر با مرکز ترویج علوم انسانی و استفاده از همایشها و کارگاههای علوم انسانی و آشنایی با اندیشمندان این حوزه به نشانی اینترنتی www.workshopday.ir مراجعه کنید.
ما دو سال است که توانستهایم این مرکز را راهاندازی کرده و حلقه واسطی میان آموزش و پرورش و آموزش عالی باشیم. مفتخریم که تا به امروز توانستهایم با ادارات تکنولوژی سراسر کشور، دفتر تألیف، مدارس فرهنگ، سرگروههای آموزشی و معلمان ارتباط برقرار کرده و برای ارتقای آموزش علوم انسانی قدمی هرچند کوتاه برداریم.
از آقای محسنی و دارابیان میخواهم که به ما کمک کنند تا بتوانیم از ایدههای معلمان استفاده نموده و خدمات بیشتری ارائه دهیم. ما دوست داریم تجربیات و فعالیتهای مؤثر معلمان علوم انسانی را در سایت و فضاهای مجازی خود نشر دهیم تا همگان از آن استفاده کنند.
در آخر؛ سایت www.workshopday.ir برای شماست.
سخنرانی دکتر بیگ محمدی
سلام عرض میکنم. خوشحالم که در خدمت شما هستم
من مقدمه کوتاهی عرض میکنم و پس از آندر خصوص مقدمه توضیحاتی را ارائه میکنم؛
«داوری مسابقات فناوری مخترعان سنگاپور۲۰۱۹»
«داوری مسابقات بینالمللی فیزیکدانان جوان ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸»
«داوری مسابقات بینالمللی طبیعیدانان جوان۲۰۱۸»
«داوری مسابقات داخلی تبیان و کفا۲۰۱۹ تا ۲۰۱۶»
«طلای کنفرانس بین المللی دانشمندان جوان۲۰۱۷ آلمان»
«طلای کنفرانس بین المللی دانشمندان جوان۲۰۱۵ ترکیه»
«جایزه ویژه و دیپلم افتخار کنفرانس بین المللی دانشمندان جوان۲۰۱۸صربستان»
«نفر هشتم جهان در مسابقات ریاضیات دانشگاه واترلو۲۰۱۵ تا۲۰۱۰»
«فرایند برگشت پذیر سوخت موشک»
«ساخت ربات تشخیص دهندۀ سرطان»
«پذیرش دانشگاه هاروارد ۲۰۱۹ »
«پذیرش کنفرانش انرژیهای بالافیزیک۲۰۱۶ سوئیس»
«سخنرانی در کمپانی بنز در۲۰۱۷»
این گوشهای از تلاشهای شما در استان سمنان است. اینها که گفتم رزومه آقای سلمانی از شهمیرزاد است.
ایشان در دانشگاه هنر میخواند و موسیقی مینوازد و استعداد و مهارت مهندسی را هم در کنار آن دارد. برای نخستین بار از زبان ایشان شنیدم که شهمیرزادی وجود دارد و چنین نوابغی را در دامان خود پرورش میدهد. از آن روز ارادت ما به استان سمنان چندین برابر شد.
و اما چند نکته در مورد زبان انگلیسی:
زبان انگلیسی دروازۀ علم است. چنانچه دانشآموزان در زبان انگلیسی تقویت شوند میتوانند از منابع گوناگون به دنبال کسب علم بروند.
حال باید بدانید که در آموزش و یاددهی زبان دو تغییر رخ داده است:
روشهای سنتی آموزش زبان در برخی از مدارس همچنان پابرجا است که نیازمند تغییر و بازنگری است. روشهای سنتی به دلیل وجود اساتید سنتی که برای هرگونه تغییری مقاومت دارند، از بین نرفته است.
به همین منظور سعی ما در کارگاههای مختلف بر این است که به روند تغییر این روشها سرعت ببخشیم. کتابهای آموزش زبان براساس رویکرد جدیدی تدوین شدهاند که آموزشهای نوینی را میطلبد. در کلاسهای نوین زبان انگلیسی درتلاشیم که مهارتهای چهارگانه آموزش داده شود. یعنی به عنوان مدیر موظف هستید که از معلمان زبان انگلیسی بخواهید که نوشتار و خواندار و شنیدار و گفتار دانشآموزان را همزمان باهم آموزش دهید. دانشآموز پایه دهم شما باید انشا نوشتن به زبان انگلیسی را شروع کند.
عموما در کلاسها نخستین موضعی که به این تصمیم گرفته میشود، بهانه تراشی برای ننوشتن است. اگر به تحقق این امر شک دارید من میتوانم ۵۰ عکس از انشای دانشآموزان دهمی به زبان انگلیسی به شما نشان دهم. پس این امر، امکان پذیر و ضروری است. دانشآموزان باید بنویسند و باید فایلهای صوتی در کلاس پخش شود و اگر کلاس درس از چنین امکاناتی برخوردار نباشد در حق دانشآموزان ظلم شده و آنها از قافلۀ علم عقب ماندهاند. برای شکلگیری کلاسهای نوین آموزش زبان به دورههای توسعۀ حرفهای معلمان نیاز است.
زمانیکه شیوه تدریس تغییر کند متعاقباً سیستم ارزیابی نیز تغییر خواهد کرد. ارزیابی دقیق هر چهار مهارت شنیداری، گفتاری، خوانداری و نوشتاری، علم و حوصلۀ فراوان معلم را میطلبد.
علاوه بر آنچه گفته شد یکی از مهمترین ویژگیهای معلم قرن بیست و یکمی، «آینده نگری» است. همه ما معلمان میدانیم که این دانشآموزان کنکور دارند و چهار سال پس از کنکور سراسری کنکور کارشناسی ارشد دارند. آزمون تافل و آیلتس دارند. پس وقتی آیندۀ دانشآموزان را لحاظ میکنیم نمیتوانیم با روشهای ناکارآمد سنتی به موفقیت آنها در آینده کمکی کنیم.
آرزوی سلامت و موفقیت برای تک تک شما دارم.
جلسه پرســـــش و پاســــــــخ
من سرگروه درس تاریخ و فلسفه هستم. هریک از ما که اینجا حضور داریم معلم تخصصی یکی از رشتههای علوم انسانی هستیم و مشکلات این رشته را به خوبی میدانیم.
متأسفانه در برخی مدارس همچنان کلاس ریاضی و تجربی تکمیل میشود پس از آن دانشآموزان کم تلاش و بیعلاقه که از تحصیل در ریاضی و تجربی جاماندهاند به علوم انسانی سرریز میشوند. بیشتر دانشآموزان با این نگاه که علوم انسانی رشتۀ حفظی است، به این رشته وارد میشوند و درخیلی زود در دروسی همچون فلسفه و منطق به مشکل برمیخورند.
مورد دومی که دوست دارم در جمع همکاران مطرح کنم این است که دیدگته معلمان باید در رابطه با رشته علوم انسانی تغییر کند. من امسال شاهد بودم که در هر مدرسه به طور میانگین ۵ نفر از رشتههای فنی یا تجربی و ریاضی تغییر رشته دادند و به رشتۀ علوم انسانی آمدند. وقتی با این دانشآموزان حرف میزنیم همگی اظهار دارند که ما از ابتدا به رشته انسانی تمایل داشتیم ولی خانواده اجازه ندادند که در رشته مورد علاقه خود ثبت نام کنیم. توصیه میکنم در جلساتی که برای اولیا برگزار میکنیم، این آمادگی ذهنی برای اولیا ایجاد گردد.
بنده طاهری، سرگروه زبان و ادبیات فارسی، هستم. حرفهای آقای بیگ محمدی درخصوص آموزش نوین زبان انگلیسی حرفِ دل ما نیز بود. در استان سمنان علی رغن اینکه ما رتبه دوم را در کنکور به خود اختصاص داده و تحصیلات عالی در استان ما نرخ بالایی دارد ولی ما همچنان از مشکلات چندی رنج میبریم. ای کاش امروز که چنین نشست مفیدی برگزار گشت، آخرین نشست علوم انسانی در سمنان نباشد. اگر از هر کلاس صرفا ۴ یا ۵ نفر به رشته علوم انسانی راه مییابند، رفتار و عملکرد مدیران و معلمان به گونهای نباشد که دانشآموز انسانی احساس کهتری کند.
همچنین بخش عمدۀ آموزش و استفاده از دبیران برتر در پایه دوازدهم اتفاق میافتد. این تصمیم اصلا خردمندانه و عاقلانه نیست. پایۀ درسی دانشآموزان از پایه دهم باید تقویت شود.
آقای بهنام: من جا دارد که در پاسخ به فرمایشات سرگروه فلسفه و منطق توضیح دهم که ما در حال تألیف کتابی برای «ارتقای دانش اولیا درخصوص رشته علوم انسانی» هستیم و اعتقاد داریم که برای حمایت از دانشآموز انسانی و رشته علوم انسانی باید پیش از هر چیز خانوادهای آنها را آگاه کنیم. از شما مدیران و معلمان خواهش میکنم که تجربیات خود در این زمینه را با ما در میان گذاشته و یاریگر ما باشند.
در پاسخ به فرمایشات سرگروه ادبیات فارسی هم لازم میبینم که بگویم ما ارتباط بیار خوبی با آقای کمالینهاد مؤلف ادبیات فارسی داریم. ایشان به ما اعلام کردهاند که در هر روز از هفته و در هر استانی که نیاز باشد، با ما همکاری کرده و کارگاه ادبیات برگزار مینمایند. مهمتر از همه اینکه امسال در مرکز ترویج علوم انسانی شعار ما ارتقای کیفی مدیران علوم انسانی بوده و برای تحقق همین امر نهایت تلاش خود را به کار گرفتهایم.
اینجانب نادری، عضو دبیرخانه مدیران هستم. زمان شاید زمان مناسبی نباشد که بخواهم وقت دوستان را بگیرم. جای امیدواری دارد که علوم انسانی در جامعه و در همین استان سمنان پیشرفت خوبی داشته و بسیاری از دانشآموزان ما توانستند رتبههای برتری در کنکور و جشنواره خوارزمی کسب کنند. این جای امیدواری دارد. با عنایت به اینکه برخی از شهرهای استان سمنان گرایش بیشتری به علوم انسانی دارند، دامغان از همان شهرهایی است که در این زمینه طلایهدار است، نیاز است که در این شهرها آموزشهای مجازی برگزار گردد. شاید برای برخی معلمان قادر نباشد که به صورت حضوری در برنامهها شرکت یابند پس بهتر آن است که این کارگاهها به شکل وبینار تشکیل شود.
دبیر درس زبان انگلیسی: من از مدیران مدارس خواهش میکنم که برای دبیران زبان انگلیسی امکانات آموزشی مهیا شود چرا که شیوههای نوین آموزش نیاز به امکانات دارد و بدون این امکانات نمیتوان دانشجو را در مهارتهای زبانی تقویت کرد.