بایدها و نبایدهای روش مطالعه کردن
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮐﺘﺎب را ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ
ﺗﻨﺪ ﺧﻮاﻧﻰ ﺗﻮﺟﻪ و ﺗﻤﺮﮐﺰ را اﻓﺰاﯾﺶ داده و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﻬﻢ و ﯾﺎدﮔﯿﺮى ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ . ذﻫﻦ ﻣﺎ ﻗﺎدر اﺳﺖ در ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ ﻫﺰاران ﮐﻠﻤﻪ را ﭘﺮدازش ﮐﻨﺪ وﻟﻰ اﮔﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ ، ذﻫﻦ وﻗﺖ اﺿﺎﻓﻰ ﻣﻰ آورد و ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﺎﺧﻪ و آن ﺷﺎﺧﻪ و آن ﺷﺎﺧﻪ ﻣﻰ ﭘﺮد و ﺣﻮاس
ﭘﺮﺗﻰ اﯾﺠﺎد ﻣﻰ ﺷﻮد.
ﺑﻪ ﺟﺎى ﺧﻮاﻧﺪن ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﮐﻠﻤﻪ ﻣﺘﻦ ، ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺎ را ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﮐﻠﻤﻪ ﻫﺎى ﮐﻠﯿﺪى ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ
ﻋﺒﺎرت ﺧﻮاﻧﻰ ﺑﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺣﻮاس ﮐﻤﮏ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ . در اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﻰ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن اوﺳﺖ ، ﺑﺨﻮاﻧﺪ . اﮔﺮ ﺳﺮﻋﺖ آﻧﻘﺪر ﮐﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ذﻫﻦ از ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن ﺑﺎزﺑﻤﺎﻧﺪ ، ذﻫﻦ ﻓﺮد را ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻰ ﮐﻨﺪ و از روﻧﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﻣﻰ ﺷﻮد.
ﯾﺎدداﺷﺖ ﺑﺮدارى ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﯾﮏ ﻣﻬﺎرت اﺳﺖ آن را ﺗﻤﺮﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ
ﯾﺎدداﺷﺖ ﺑﺮدارى ﻧﻮﻋﻰ ﺗﮑﺮار درس اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺳﺒﺐ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺣﻮاس و ﻫﻢ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﭙﺮدن ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻰ ﺷﻮد . ﻻزﻣﻪ اﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﭼﺸﻢ و ﻣﻐﺰ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﯾﺎدﮔﯿﺮى ﺗﺠﺴﻤﻰ ﭼﻨﺪ ﺑﻌﺪى ﺑﺎ ﻗﺪرﺗﻰ ﺑﻰ ﻧﻈﯿﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺣﻮاس را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﯾﺪ . ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﯾﺎدداﺷﺖ ﻫﺎى ﺷﻤﺎ از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮐﺘﺎب ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺪاﻋﻰ ﻫﺎى ذﻫﻨﻰ ﺷﻤﺎ را از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ دوﮔﺎﻧﮕﻰ ﻣﺘﻦ دﭼﺎر اﺧﺘﻼل ﺳﺎزد ، ﺑﻨﺎﺑﺮ اﯾﻦ ﭘﺲ از ﯾﺎدداﺷﺖ ﮐﺮدن ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻬﻢ ﺣﺘﻤﺎ از ﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ.
جهت دریافت بهترین منابع کنکور (ویژه داوطلبان کنکور ۹۹) کلیک نمایید.
اﻧﻮاع روﺷﻬﺎي مطالعه
روش ﭘﺲ ﺧﺘﺎم
اﯾﻦ روش ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ و ﻣﻌﺮوﻓﺘﺮﯾﻦ روﺷﻬﺎي ﺑﻬﺴﺎزي ﺣﺎﻓﻈﻪ اﺳﺖ. ﻧﺎم اﯾﻦ روش ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎم اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ آن (PQRST) ﻣﺘﺸﮑﻞ از ﺣﺮوف اول ﺷﺶ ﻣﺮﺣﻠﻪ آن اﺳﺖ.
ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﯿﺶ ﺧﻮاﻧﯽ
در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﺘﺎب ﯾﺎ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺟﻤﺎﻟﯽ و ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﻮد. از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮارد اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﻋﻨﻮان ﻓﺼﻠﻬﺎ ، ﺧﻮاﻧﺪن ﺳﻄﺤﯽ ﻓﺼﻞ ، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﺎوﯾﺮ ، ﺑﺨﺸﻬﺎي اﺻﻠﯽ و ﻓﺮﻋﯽ و ﺧﻼﺻﻪ ﻓﺼﻠﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﯾﮏ دﯾﺪ ﮐﻠﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب و ارﺗﺒﺎط دادن ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺘﺎب ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺆال ﮐﺮدن
ﭘﺲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺟﻤﺎﻟﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت و ﻧﮑﺎت اﺻﻠﯽ ، ﺑﻪ ﻃﺮح ﺳﺆال در ﻣﻮرد آﻧﻬﺎ ﺑﭙﺮدازﯾﺪ. اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ دﻗﺖ و ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻓﮑﺮ و ﺳﺮﻋﺖ و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻣﯽ ﮔﺮدد.
ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن
در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن دﻗﯿﻖ و ﮐﺎﻣﻞ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮐﺘﺎب ﭘﺮداﺧﺘﻪ ، ﮐﻪ ﻫﺪف ﻓﻬﻤﯿﺪن ﮐﻠﯿﺎت و ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻣﻄﺎﻟﺐ و ﻧﯿﺰ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﺮاي ﻓﻬﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﯽ ﺗﻮان از ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﯾﺎدداﺷﺖ ﺑﺮداري ، ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري و ﺧﻼﺻﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﻬﺮه ﺟﺴﺖ.
ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻔﮑﺮ
در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاﻧﺪن ، ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﺆاﻟﻬﺎ ، و اﯾﺠﺎد ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ داﻧﺴﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ، درﺑﺎره ﻣﻄﻠﺐ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﯿﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻧﯿﺰ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺻﻞ ﻫﻤﺎن ﺑﺴﻂ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ اﺳﺖ. ﺑﺴﻂ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﻨﺠﻢ و ﺷﺸﻢ ﯾﻌﻨﯽ در ﻣﺮاﺣﻞ از ﺣﻔﻆ ﮔﻔﺘﻨﯽ و ﻣﺮور ﮐﺮدن ﻧﻘﺸﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺲ دادن ﻣﻄﺎﻟﺐ
در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪون ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب و از ﺣﻔﻆ ﺑﻪ ﯾﺎدآوري ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد و ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺳﺆاﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻓﺮد ﻃﺮح ﮐﺮده ﺑﻮد ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ. در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺷﺪه را در ﻗﺎﻟﺐ ﮐﻠﻤﺎت ﺑﺮاي ﺧﻮدﺑﺎزﮔﻮ ، در ﻏﯿﺮ اﯾﻨﺼﻮرت ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺠﺪدا ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ ﮐﻪ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در ﭘﺎﯾﺎن ﻫﺮ ﺑﺨﺶ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و وﻗﺘﯽ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﯾﮏ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ، ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺮور ﮐﺮدن ﯾﺎ آزﻣﻮن وارد ﻣﯽ ﺷﻮﯾﻢ.
ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺮور ﮐﺮدن
اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ، ﮐﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ آزﻣﻮن ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، در ﭘﺎﯾﺎن ﻫﺮ ﻓﺼﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﺮور ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺻﻠﯽ و ﻧﮑﺎت ﻣﻬﻢ و ﻧﯿﺰ ارﺗﺒﺎط ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و در ﺻﻮرت ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻮرد اﺷﮑﺎل ﺑﻪ ﻣﺘﻦ اﺻﻠﯽ ﯾﺎ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد. ﯾﮑﯽ از راﻫﻬﺎي ﮐﻤﮏ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﺋﯽ ﺑﻪ ﺳﺌﻮاﻻت و ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت ﭘﺎﯾﺎن ﻓﺼﻞ اﺳﺖ: اﺟﺮاي اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺪاري از اﺿﻄﺮاب اﻣﺘﺤﺎن را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ.
ﺷﯿﻮه ﺻﺤﯿﺢ مطالعه،ﭼﻬﺎر ﻣﺰﯾﺖ ﻋﻤﺪه زﯾﺮ را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد:
زﻣﺎن مطالعه را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺪﻫﺪ
ﻣﯿﺰان ﯾﺎدﮔﯿﺮي را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺪﻫﺪ
ﻣﺪت ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻄﺎﻟﺐ در ﺣﺎﻓﻈﻪ را ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ
ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺳﭙﺎري اﻃﻼﻋﺎت را آﺳﺎﻧﺘﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزد
منابع:
ﻣﻬﺎرت مطالعه ﻣﻮﺛﺮ، ﻋﻠﯽ اﻣﯿﺮي، رواﻧﺸﻨﺎس اداره ﻣﺸﺎوره داﻧﺸﮕﺎه
چگونه مطالعه کنیم، ﻣﺮﮐﺰ راﻫﻨﻤﺎﯾﻰ و ﻣﺸﺎوره