مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادعا کرد بیش از ۹ درصد خانوادههای ایرانی برای تحصیل فرزندانشان باید وسایل زندگی را بفروشند زیرا از محل درآمدهای عادی خود نمیتوانند خرج تحصیل را بدهند.
محمدرضا واعظ مهدوی در برنامه تلویزیونی پرسشگر که با موضوع «چالشهای پیشروی وزیر جدید آموزش و پرورش» حضور یافت گفت: «آموزش و پرورش از پیش نیازهای توسعه در هر کشور است، طبق قانون اساسی امر آموزش و پرورش بر عهده دولت است، اما به معنای بیتفاوتی مردم نیست و خوشبختانه خیرین مدرسهساز گامهای خوبی در این زمینه برداشتهاند.»
او به متوسط سالهای تحصیل در ایران اشاره کرد و گفت: «این شاخص در سال ۱۹۹۰، ۴.۲ سال بود که در سال در ۲۰۱۷ به ۹.۸ سال رسیده است. سالهای مورد انتظار برای تحصیل نیز شاخص دیگری است که از ۹.۲ سال در سال ۱۹۹۰ به ۱۴.۹ سال رسیده است. یعنی از کسی که وارد مدرسه میشود انتظار میرود تا ۱۵ سال در سیستم آموزشی بماند.»
عضو هیات علمی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد افزود: «وزن آموزش در شاخص توسعه انسانی وزن مهمی است و طبق گزارشهای بینالمللی، در ردیف کشورهای با شاخص توسعه انسانی بالا قرار گرفتهایم و جزو کشورهای خوب هستیم.
اکنون بیش از ۱۵ میلیون دانشآموز در بیش از ۱۰۰ هزار مدرسه داریم. چالش اساسی در شرایط فعلی پوشش آموزش و پرورش است. بیش از ۹۸.۶ درصد جمعیت واجبالتعلیم در دوره ابتدایی تحت پوشش قرار دارند. این نرخ در دوره دبیرستان ۸۰ درصد است.»
معاون سابق توسعه امور علمی و فرهنگی سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: «آیا توزیع این ۱.۴ درصد عدم پوشش در همه کشور یکسان است؟ در استان سیستان و بلوچستان بیش از ۶ درصد عدم پوشش داریم.
در جنوب کرمان و شرق هرمزگان نیز عدم پوشش بیشتر است و اکنون زمان آن است که سرپرست جدید وزارت آموزش و پرورش تمرکز مدیریت را روی این موضوع قرار دهد.
علاوه بر این اتباع کشورهای بیگانه یا کودکان دارای مادر ایرانی و پدر خارجی هستند که شناسنامه ندارند و شاید دهها هزار کودک و جوان ایرانی داریم که نمیتوانند به مدرسه بروند.»
او افزود: «شاخص هزینههای کمرشکن آموزش عبارت از خانوادههایی است که ۱۰ درصد کل هزینه زندگی را برای آموزش میپردازند.
بیش از ۹ درصد خانوادههای ایرانی برای تحصیل فرزندانشان باید وسایل زندگی را بفروشند و از محل درآمدهای عادی خود نمیتوانند خرج تحصیل را بدهند. باید دولت به این شاخص توجه کند.»
واعظ مهدوی درباره راهحل مشکلات معوقات عقبمانده فرهنگیان هم گفت: «مسائل آموزش و پرورش از مسائل کل کشور جدا نیست، اقتصاد آموزش و پرورش از مسائل کل کشور جدا نیست. نگاه دولت باید اصلاح شود.
دولتهای امروز کاری جز امنیت، غذا، بهداشت و آموزش ندارند. ژاپن بخش عمده هزینهاش را برای آموزش صرف میکند. اگر نگاه این باشد که در آموزش و پرورش پول حرام میشود این روند اصلاح نخواهد شد.
ایران کشوری جوان و باسواد است. تفاوت بین هزینهها و درآمدهای دولت ۱۳۰ هزار میلیارد تومان است. ۹۵ هزار میلیارد تومان فقط حقوق و دستمزد و ۱۲۰ هزار میلیاردتومان هزینه رفاه اجتماعی است که تقریبا معادل کل درآمدهای دولت است.
صرفهجویی که میتوان انجام داد جوابگوی این مابهالتفاوت نیست. دولت باید روی درآمدها کار کند. بیش از ۵۰ هزار میلیارد فرار مالیاتی داریم.»
واعظ مهدوی گفت: «وزیر آموزش و پرورش آینده باید در حیطه فرابخشی تلاش کند. تاثیر سیاستهای درون بخشی کمتر از ۲۰ درصد است و ۸۰ درصد در کلان اقتصاد رخ میدهد.
تلاش وزرا باید ممانعت از رشد تورم و حفظ قدرت خرید دستمزد بگیران و اخذ مالیات از فعالیتهای مولد باشد. آیا آموزش و پرورش باید کاسه گدایی دست بگیرد؟ خیر، نباید اینگونه باشد. کلان اقتصاد باید جوابگو باشد.
وقتی دولت کسری دارد از کجا باید پول مطالبات و معوقات معلمان را بدهد؟ توجه کنیم که مسائل کلان در درون آموزش و پرورش قابل حل نیست و باید به صورت فرابخشی حل شود.»
مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: «اگر بنیه مالی دولت تقویت شود، وزرا میتوانند تاکید کنند که باید بودجه کافی اختصاص یابد، در غیر این صورت دولت نمیتواند با این وضعیت مطالبات را بپردازد. وزرا باید به مسائل فرابخشی توجه کنند و مراقب شاخصهای نرخ ارز و… باشند.»