خبرنگار مرکز ترویج علوم انسانی در «همایش بینالمللی همگرایی و واگرایی؛ گفتوگویی میانفرهنگی_میاندینی» در فرصتی کوتاه با دکتر طالبزاده، استاد تمام فلسفه دانشگاه تهران مصاحبه مختصری صورت داده که در ادامه میخوانید:
آقای دکتر طالبزاده چه عواملی سبب شد که ضرورت برگزاری همایشهای گوناگون در خصوص ضرورت همگرایی و واگرایی در ایران احساس شود؟
متاسفانه در عصر حاضر در سراسر جهان نرخ خشونتها و ستمورزیها افزایش یافته است و کینه توزی و کینه ورزی در دههای اخیر به طور جدی گسترش یافته است. «تروریسم» به سراسر جهان نفوذ یافته تا آنجا که حتی به نام اسلام، که دینی مبتنی بر عقل و منطق است، گروهی تروریستی و رادیکال به نام داعش شکل گرفت و خود را به عنوان مسلمان انقلابی معرفی کرد.
دور شدن جوامع از روابط انسانی حقیقی ایجاب میکند که برای بهبود وضع موجود چاره اندیشی شود. طبعا آن جایی که افراد به دور خود حصاری میکشند و خود را ازدیگران متمایز میکنند روابط به خشونت منتهی میشود، به عبارت دقیقتر زمانی خشونت آغاز میشود که گفتوگو بینتیجه میماند.
یکی از وجوه مفهوم بنیاد گرایی آن است که یک گروه، یک حزب، یک ملت و… خود را از دیگران متفاوت میبیند، در چنین شرایط و بستری ضرورت فلسفۀ میانفرهنگی حس شد.
نیاز به بینش میانفرهنگی به قدری بود که در اروپا و بسیاری از کشورها خودِ فلسفه را فلسفۀ میانفرهنگی مینامند. همین نامگذاری نشان میدهد که این امر یک نیاز بین المللی است.
از طرف دیگر ما نیز صاحب فرهنگ غنی و افتخارآفرینی هستیم که میتوانیم با پشتوانه این فرهنگ با دیگر ملل و دیگر سنتها وارد گفتوگو شویم. در اروپا هم که بحث فلسفۀ میان فرهنگی جدی شده نشان از این دارد که اروپا مایل به شناخت دیگر فرهنگها و افزودن عناصر ارزشمند این فرهنگها به فرهنگ خود است. در فلسفۀ میانفرهنگی فرصت مناسبی برای گفتوگوی ملتها مهیا میشود.
حتی ایده فلسفی من ایده میانفرهنگی است و از ابتدا که به فلسفه گریش یافتم فلسفه را در نسبیتی میانفرهنگی یافتم و همه کوششم این است که حرفهای نگفته در فلسفه اسلمی را در ارتباط با فرهنگ اروپایی احیا کنم. رویکرد من در تدریس و تألیف کتابهایم نیز همواره فلسفۀ میانفرهنگی بودهاست.