مصاحبه با سعید شبقره
سعید شبقره از پیشکسوتان عرصۀ تدریس و تألیف کتاب‌های کمک آموزشی دین و زندگی است. از دهه شصت تدریس درس دین و زندگی را آغاز نموده و تا به امروز نزدیک به سه دهه از کار حرفه‌ای ایشان می‌گذرد. در طول این سال‌ها سعید شبقره با کوله باری از تجربه، انتشارات شبقره را نیز تأسیس نموده و با انتشارات مشاوران، قلم چی و…همکاری دارد. این‌ها تنها گوشه‌ای از سوابق سعید شبقره است. برای آشنایی بیشتر با این مؤلف و مدرس باتجربه، گفت‌وگوی ما با ایشان را بخوانید:
-
لطفا خودتان را معرفی بفرمایید و در مورد رشتۀ تحصیلی دبیرستان و دانشگاه خودتان توضیح دهید:
سعید شبقره هستم، در دبیرستان علوم انسانی و در دانشگاه ملی (دانشگاه شهید بهشتی فعلی) فلسفه خواندم.
-
در حال حاضر در حوزۀ علوم انسانی چه فعالیت‌هایی انجام می‌دهید؟
در حوزۀ علوم‌انسانی مشغول به نوشتن کتاب‌های آموزشی در خصوص دین‌وزندگی هستم،در همین زمینه نیز سال‌هاست مشغول به تدریس هستم.
-
جایگاه فعلی علوم‌انسانی در ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ نقاط ضعف و قوت علوم انسانی در ایران چیست؟
به علوم‌انسانی در ایران متاسفانه بها داده نمی‌شود و آن جایگاه که ما در اروپا و آمریکا شاهد هستیم را ندارد در صورتی که عدم توسعه‌یافتگی هر جامعه‌ای منوط به ضعف در علوم انسانی است .
بیشترین سهم تقویت علوم انسانی بر دوش نهادهای سیاست‌گذار و مسئول است. در واقع سهم دولت بیشتر از افراد است. مادامی‌که ساختارهای کلان در یک جامعه پی‌ریزی نشود پویایی و فعالیت در علوم‌انسانی محقق نخواهد شد.
-
چه پیشنهادی در جهت ارتقای علوم انسانی در ایران دارید؟
در سوال بالا در سطح کلان به ارتقا و تقویت علوم انسانی پاسخ دادم. اینک با نگاه جزئی‌تر، معلمان را فردی موثر در این حوزه می‌دانم از این جهت که رفتار، منش و اطلاعات یک دبیر تاثیر شگرفی بر دانش‌آموزان می‌گذارد.
من در مقام یک معلم توصیه‌ام به معلمان این است که علاوه بر تسلط بر مباحث کتاب اطلاعات جانبی و مفید هم در اختیار دانش‌آموزان بگذارد.
من سال‌های زیادی را به علت کمبودِ معلم در دهه ۶۰ چندین درس را تدریس می‌کردم تا حدی که به شوخی بین دبیران مرسوم شد که فاصله معلم و شاگرد ۸ساعت است. آنچه لازم بود فردا تدریس کنم شب قبل مطالعه و مرور می کردم و در واقع آنچه را خوانده بودم به دانش‌آموزان آموزش می‌دادم.
-
زیرساخت‌های لازم جهت درآمدزایی برای رشته‌های علوم انسانی در کشور را چطور ارزیابی می‌فرمایید؟ شما برای افزایش فرصت‌های شغلی در این حوزه (ورود به بازار کار) چه پیشنهادی دارید؟
من نمی‌توانم بگویم که علوم‌انسانی صد درصد شما را به بازارکار و درآمدزایی می‌رساند. اما مطمئنم بینشی که علوم‌انسانی به شما می‌دهد موجب می‌گردد در هر رشته و فعالیتی موفق باشید. اجازه بدهید مثال ملموس‌تری بزنم: پیتزا فروشی دکتر آرین در خیابان فاطمی تهران که همواره صفی طولانی و مشتریان همیشگی خودش را داشت، حاصل بینش و تحصیلات بالای مدیریت این اغذیه فروشی بود.
این مثالی است که من در پاسخ همه شاگردان(درس دین و زندگی درس عمومی برای همه رشته‌هاست) که شغل درآمدزایی درانتظار خود نمی‌بینند می‌زنم تا آنان را ترغیب به درس و ادامه تحصیل کنم.
-
آقای شبقره به عقیدۀ شما فرصت کارآفرینی در حوزۀ علوم انسانی در ایران مهیا است؟
نه! از این جهت که نهاد موثر در حوزه علوم انسانی با بی‌تفاوتی به این رشته نگاه می‌کنند و رفع نیازهای اساسی علوم‌انسانی را برای جامعه ضروری نمی‌بینند. علوم‌انسانی علم تدبیر است چون در جریان یادگیری، ذهن فرد تحلیلی پرورش می‌یابد و ذهنی که تحلیل می‌کند و قدرت درک را می‌آموزد بهتر و راحت‌تر زیست خواهد کرد.
-
از آنجا که بسیاری از دانش‌آموزان حوزۀ علوم انسانی از افراد نخبه بوده و تعداد آن‌ها کم هم نیست شما چه توصیه‌ای دارید که دانش‌آموزان بیشتری به این رشته علاقه‌مند گردند؟
توصیه من این است که دست از جبر و فشار در رابطه با انتخاب‌های مهم فرد برداریم، هم به عنوان خانوادۀ دانش‌آموز هم به عنوان اولیای مدرسه. اما این مسئله نیازمند آگاهی به خانواده‌ها، اولیای مدارس و خودِ دانش‌آموزان است. معرفی مناسبی از رشته‌ها و رویکردها صورت گیرد. البته این به عهده آموزش و پرورش و نهادها متولی این است که ابتدا آگاهی مناسبی به دانش‌آموزان بدهند بعد آنان را هدایت کنند، نه از طریق زور، جبر و فشار روانی.