دستهبندی: علوم ارتباطات اجتماعی/ رسانه
نویسنده: نیل پستمن
مترجم: صادق طباطبایی
ناشرکتاب: اطلاعات
تعداد صفحات: ۳۲۷
نیل پستمن، جامعهشناس و منتقد آمریکایی، در کتاب نقش رسانههای تصویری در زوال دوران کودکی نخست به دههای گذشتۀ تاریخ بشری و پیش از پیدایش صنعت چاپ اشاره میکند.
در آن سالها دورۀ کودکی هنوز تعریف نشده بود و برای کودک و این دوران، خصوصیاتی متفاوت با بزرگسالان و دورۀ بزرگسالی مشخص نگردیده بود. پس از پیدایش صنعت چاپ و رواج کتابهای گوناگون در جامعه، به تدریج تمایزات دورۀ کودکی با بزرگسالی شکل گرفت. در دورۀ بعدی با ظهور رسانههای تصویری و بصری گشتن انسانها دورۀ کودکی به زوال رسید.
در عصر حاضر کودکان در دنیای تصاویر چشم به جهان میگشایند و خیلی زود به تماشای خشونت، سرقت، برهنگی، ناهنجاریهای اخلاقی و … در تلوزیون و ماهواره عادت میکنند.
نویسنده در بخشی از کتاب مینویسد: «… سالهاست که دانش پژوهان و دانشمندان در صددند تأثیر مخرب این دانستنی ها را بر روح و روان کودک ارزیابی کنند و پاسخی برای این سوال بیابند: ارائۀ روزمرۀ خشونت و قتل و کشتارها، تا چه حد روحیۀ کودک را برای انجام اعمال و حرکات خشونت بار تحریک و آماده می کند؟ گرچه این سوال از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار است، ولی طرح آن، موجبات غفلت از یک نکته مهمتر را فراهم می سازد، و آن اینکه : تا چه حد و میزان نمایش حرکات و اعمال خشونت بار و کاربرد زور و قهر، به مثابه واقعیت های زندگانی و جهان «آنطور که هست» باور و یقین کودک را به عقل و خردورزی بزرگترها متزلزل کرده و اعتماد به نظم و احترام به مقررات اجتماعی را در آنان کاهش داده و امید به آینده ای سالم و سعادتمند را از آنان می رباید؟ و تا چه حد اعتماد به نفس را در کودکان نسبت به خود و قدرت و توانایی شان در مواجهه با اعمال خشونت بار متزلزل ساخته، و نیز قدرت خویشتنداری و پارسایی و کنترل خویش را در زندگی آتی از آنان می رباید؟ …»
کتاب زوال دوران کودکی همچون دیگر آثار نیل پستمن انتقادی بر جامعۀ آمریکا و هشداری به جوامع در حال توسعه است. با مطالعۀ این کتاب ارزشمند میتوان نسبت به تاثیرات مخرب رسانههای تصویری بر کودکان و مواجهۀ زودهنگام آنها با مسائل و معضلات اجتماعی آگاهی و حساسیت پیدا کرد.