هدایت تحصیلی در این روزها خانواده‌ها، دانش‌آموزان، اولیا مدارس و مشاورین را درگیر کرده است.
برای ورد به هر رشته در متوسطه دوره دوم نیاز است حداقل نمراتی کسب شود. در صورتی که دانش‌آموزان در دروس تخصصی که ملاک ورود به هر رشته است، در سه پایه هفتم، هشتم و نهم (هفتم و هشتم با ضریب ۱ و نهم با ضریب ۳) حداقل نمره را دریافت نکنند. دانش آموزان برای ورود به هر کدام از شاخه های نظری و فنی و حرفه ای نیازمند کسب حداقل نمرات دروس تخصصی پایانی نوبت دوم (نمره برگه امتحانات خردادماه) مربوط رشته های مختلف هستند. در غیر این صورت امکان ورود به آن رشته را ندارند.
دانش‌آموز جهت ورود به رشته ریاضی فیزیک در درس ریاضی نمره حداقل ۱۴ و در درس علوم نمره حداقل ۱۳ داشته باشد.
ورود به رشته علوم تجربی نیازمند نمره حداقل ۱۳ درس ریاضی و در درس علوم نمره حداقل ۱۴ است.
علاقه‌مندان به رشته ادبیات فارسی برای ورد به این رشته در درس زبان و ادبیات فارسی نمره حداقل ۱۴ و در درس مطالعات اجتماعی نمره حداقل ۱۳ و در درس عربی نمره حداقل ۱۲ کسب کنند.
ورود به رشته معارف اسلامی دانش‌آموز باید در درس معارف اسلامی نمره حداقل ۱۴ و در درس عربی نمره حداقل ۱۳ و در درس زبان و ادبیات فارسی نمره حداقل ۱۲ است.
متقاضیان ورود به رشته فنی و حرفه ای(صنعت و هنر) باید در درس ریاضی و علوم نمره حداقل ۱۰ و در درس فناوری و هنر نمره حداقل ۱۲ داشته باشد.
مهم‌ترین سوال این است که آیا می‌توان در تجربه مانند کاغذ به هدایت تحصیلی به عنوان فرآیندی موفق نظر کرد؟
کارشناسان و متخصصان بر این باور هستند برای موفقیت هدایت تحصیلی مناسب‌تر است این طرح از پایه هفتم شروع شود و جریانی سه ساله باشد و براساس نظر مشاور و دبیران و آزمون های رغبت سنج و استعداد تحصیلی در پایه ۹ و عملکرد تحصیلی دانش آموزان تشکیل شود.
فرآیند هدایت تحصیلی با توجه هدایت بچه‌ها براساس استعداد و رغبتشان و اتکا به عملکرد تحصیلی پایه های هفتم، هشتم و نهم آنها و همچنین نظر والدین، دبیران، مشاوران و خود دانش‌آموزان امری مهم و جریان رو به جلویی است. اما آیا والدین با این فرآیند آشنایی دارند و اهمیت این فرآیند برایشان روشن شده است؟
به طور مثال برای خانواده‌ها سوال است چرا فرزندشان با معدل ۱۷ نمی‌تواند به رشته تجربی وارد شود؟ زیرا از میانگین نمرات برای ورد به رشته تجربی با خبر نیستند. کارشناسان معتقدند فرآیند هدایت تحصیلی دارای دو مسئله حل نشده است. درستی اجرای هدایت تحصیلی از وزارت آموزش و پرورش تا مدارس سنجیده می‌شود و مورد دوم عدم آگاه خانواده‌ها است.
در فرآیند هدایت تحصیلی همچنان کفه ترازوی نمره از سنجیدن مهارت‌های مختلف دانش‌آموزان سنگین‌تر است. در این فرآیند صرفا یک سوم تاثیر برای نمره در نظر گرفته شد در صورتی که عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان آن هم با ضریب ۳ در پایه نهم ملاک انتخاب رشته می شود.
وقتی نمره ملاک ارزیابی دانش‌آموزان قرار می‌گیرد این نکته که شب امتحان با هر حادثه‌ای دانش‌آموز از امتحان و نمره خوب باز بماند در نظر گرفته نشده است. بسیاری از خانواده ها و دانش آموزان نمی دانند می توانند با امتحان مجدد در یکی دو درس در شهریور ماه برگه هدایت تحصیلی خود را اصلاح کنند و در رشته ای که نمره نیاورده اند، دوباره شانس امتحان دادن دارند.
در هدایت تحصیلی استعداد، علاقه و زمینه شغلی چون سه ضلعی باید درست کامل اجرا شود که هنوز محقق نشده است. دانش آموزی که کف یک نمره را نیاورده است نباید به سمت یک رشته هدایت شود اما اول علاقه، دوم استعداد و سوم نمره باید ملاک باشد. اگر دانش آموزی استعداد متوسطی داشته باشد اما علاقه متوسط به بالا داشته باشد موفق تر است تا بر عکس
بهتر است دانش‌آموزان هویت شغلی خود را در مدرسه و سال‌هایی که به طور تخصصی در مدرسه می‌گذرانند، بیابند. مشاورین فعال در مدارس موجب بهبود و اجرای درست طرح هدایت تحصیلی می‌شوند، نباید طرح را متوقف کرد چون کاستی‌هایی دارد بلکه باید به مهارت و آگاهی مشاورین تحصیلی افزود و مدارس بدون مشاور را به حضور این افراد بهبود بخشید.
در انتها ذکر مجدد این نکته ضرورت دارد که اجرای درست هدایت تحصیلی مانع اتلاف وقت و انگیزه و انرژی دانش‌آموز خواهد شد و مسیر آینده را هموارتر خواهد کرد.